Maria Skłodowska – Curie – polska noblistka

7 listopada 1867 r. – 154 lata temu w kamienicy przy ulicy Freta 16 w Warszawie urodziła się jedna z najwybitniejszych Polek w historii – Maria Skłodowska – Curie. Była piątym, najmłodszym dzieckiem nauczycieli matematyki, fizyki i chemii Władysława Skłodowskiego i Bronisławy z domu Boguskiej, dyrektorki najlepszej ówczesnej warszawskiej pensji (szkoły) dla dziewcząt.

Maria Skłodowska z siostrami Bronisławą i Heleną oraz z ojcem Władysławem źródło: mkssp1.blogspot.com

 W wieku 15 lat ukończyła ze złotym medalem Żeńskie Gimnazjum Rządowe w Warszawie. Interesowała się socjologią, matematyką, fizyką, chemią, literaturą, pisała także wiersze.

Po ukończeniu nauki w gimnazjum udzielała korepetycji, zapisała się także na wykłady tajnej uczelni „Latającego Uniwersytetu” – były to kursy dokształcające zorganizowane przez kobiety dla kobiet, na których wykładali nierzadko wybitni uczeni. Na zajęciach „Latającego Uniwersytetu” poznawała nauki przyrodnicze i socjologię.

Latający Uniwersytet  źródło:alcherton.com

W 1891 roku Maria wyjechała do Paryża, gdzie na Sorbonie zapisała się na wydział nauk matematyczno-przyrodniczych. Efektem wytrwałości pilnej pracy było uzyskanie licencjatu z fizyki, a następnie z matematyki z bardzo dobrymi wynikami.

źródło:culture.pl

 W 1895 roku poślubiła 35-letniego francuskiego fizyka Piotra Curie. Ślub odbył się w Sceaux pod Paryżem, a w podróż poślubną nowożeńcy wybrali się rowerami.

W 1896 roku Henri Becquerel (1852-1908) odkrył promieniowanie uranu, nad którym Maria podjęła badania w ramach pracy nad rozprawą doktorską. Pierre Curie dołączył do niej w 1898 roku i razem opublikowali odkrycie nowego pierwiastka, nazwanego polonem, na cześć ojczyzny Marii. Małżonkowie pracowali razem w pomieszczeniu bardziej przypominającym szopę niż laboratorium naukowe. W kilka miesięcy później wspólnie odkryli rad.

Rok 1903 przyniósł jej i jej mężowi, wspólnie z francuskim fizykiem Henri Becquerelem,  Nagrodę Nobla w dziedzinie fizykiem za prace nad promieniotwórczością

Nagroda Nobla z fizyki  źródło: bg.agh.edu.pl

 Drugiego Nobla Skłodowska otrzymała w 1911 roku tym razem w dziedzinie chemii za odkrycie nowych pierwiastków – radu i polonu. Maria Skłodowska – Curie jest jedyną kobietą uhonorowaną dwoma Nagrodami Nobla, a także jedynym uczonym w historii odznaczonym tą nagrodą w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych

 Nigdy nie zapomniała też, że jest Polką. Jej wyjazd na studia na Sorbonie miał służyć nie tylko ambicjom naukowym. Planowała tuż po studiach wrócić do kraju i oddać się pracy dla dobra Ojczyzny. Wierzyła, że wolność zaczyna się tam, gdzie poszerza się wiedzę. Po I wojnie światowej czynnie działała na  rzecz reform w dziedzinie edukacji, walcząc o fundusze, stypendia i szerszy dostęp do wiedzy dla tych, których w obecnych warunkach nie było na to stać.

Maria Skłodowska-Curie zmarła w 1934 r. na białaczkę wywołaną przez ponad 30-letnie poddawanie się działaniu promieniowania radioaktywnego. Minęło jeszcze wiele lat, zanim dowiedziono, że substancje promieniotwórcze nie tylko pomagają leczyć raka, ale również do wywołują.

źródło: wyborcza.pl

opracował: mgr Marcin Karło

źródła: bg.agh.edu.pl

dzieje.pl

heritage.bnf.fr

muzhp.pl

pl.wikipedia.org