Po raz 27 obchodzimy już Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich – święto książek, autorów, ilustratorów, wydawców, czytelników i czytelnictwa.
„W sytuacji, gdy w rok od wybuchu pandemii większość szkół na całym świecie jest częściowo lub całkowicie zamknięta, co drugi młody człowiek nie ma dostępu do jakiejkolwiek zorganizowanej formy edukacji, a wszyscy ludzie zmuszeni są ograniczyć czas spędzony poza murami własnego mieszkania, książka, bardziej niż kiedykolwiek dotąd, staje się źródłem siły do przezwyciężania przymusowej izolacji, wzmacniania więzi między ludźmi, poszerzania naszych horyzontów i pobudzania kreatywności.
Czas ten zdaje się wyjątkowo sprzyjać lekturze – zarówno indywidualnej, dla własnej przyjemności, jak i wspólnemu czytaniu z bliskimi, przede wszystkim zaś z dziećmi, u których w ten sposób wykształca się nawyk czytania przez całe życie. Dzieląc się pasją do lektury i płynącą z niej wiedzą, stajemy się częścią wspólnoty, również międzynarodowej, i nie ma lepszego sposobu na przezwyciężenie poczucia samotności, zgodnie z zasadą: czytając, nigdy nie czujesz się sam” – napisano na stronie Polskiego Komitetu ds. UNESCO. (https://www.unesco.pl/article/1/23-kwietnia-swiatowy-dzien-ksiazki-i-praw-autorskich/)
Pomysł organizacji święta zrodził się w Katalonii (Hiszpania) – w 1926 roku. Data, 23 kwietnia, wybrana została jako symboliczna dla literatury światowej. W tym dniu, w roku 1616, zmarli Miguel de Cervantes, William Szekspir i historyk peruwiański Inca Garcilaso de la Vega (przy czym datę śmierci Szekspira podaje się według kalendarza juliańskiego, a pozostałych dwóch – według kalendarza gregoriańskiego).
W 1995 roku UNESCO ustanowiło Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich, a stało się to właśnie na wniosek rządu Hiszpanii.
W związku z rosnącym sukcesem tego święta, UNESCO postanowiło stworzyć tytuł Światowej Stolicy Książki, który jako pierwsze otrzymał Madryt. Kolejne wyróżnione miasta to Aleksandria, Delhi, Antwerpia, Montreal, Turyn, Bogota, Amsterdam, Bejrut, Lublana, Buenos Aires, Erywań, Bangkok, Port Harcourt, Inczon. 2016 rok należał do Wrocławia, kolejny 2017 rok do Konakry. W 2018 roku Światową Stolicą Książki były Ateny, w 2019 Szardża a w 2020 roku była Kuala Lumpur. W 2021 roku jest nią Tbilisi (stolica Gruzji). Tytuł Światowej Stolicy Książki przyznawany jest co roku przez UNESCO jako wyróżnienie dla najlepszego przygotowanego przez dane miasto programu promującego książki i czytelnictwo.
W obecnym czasie, w Światowym Dniu Książki i Praw Autorskich, szczególnego znaczenia nabiera istniejąca sieć bibliotek cyfrowych, dająca dostęp do milionów książek, adresowanych do różnych grup odbiorców – dla dzieci, młodzieży, dorosłych – i każdego, kto szuka wiedzy, rozrywki lub rozwija swoje hobby – bez wychodzenia z domu. Większość z nich znajduje się w domenie publicznej lub jest udostępnianych na odpowiednich licencjach, dzięki czemu można z nich korzystać nieodpłatnie i online. Wszystkie źródła są legalne. Listę bibliotek cyfrowych polskich i na świecie można znaleźć pod adresem: http://lustrobiblioteki.pl/2020/11/300-bibliotek-cyfrowych-czytaj-on-line-za-darmo-i-legalnie/. Jedną z najwcześniej powstałych bibliotek cyfrowych jest zainicjowana przez UNESCO i Bibliotekę Kongresu USA – Światowa Biblioteka Cyfrowa (World Digital Library), pozwalająca sięgnąć bezpłatnie po ponad 19 tysięcy materiałów z ponad 200 krajów.
Z okazji tego święta zaplanowanych zostało szereg inicjatyw online w całym kraju. Na profilu Facebook Filii nr 16 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Katowicach, w w dniu dzisiejszym (piątek 23.04) o godzinie 17.00, odbędzie się spotkanie autorskie live z Tomaszem Michniewiczem – podróżnikiem i reportażystą, autorem bestsellerowych reportaży książkowych „Chrobot. Życie najzwyklejszych ludzi świata”, „Gorączka. W świecie poszukiwaczy skarbów”. W związku z tym, że w 2021 roku Światową Stolicą Książki jest Tbilisi, Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach przypomni czytelnikom spotkanie z Stanisławą Budzisz, autorką książki „Pokazucha. Na gruzińskich zasadach”. Zaprezentuje także zdjęcia z Tbilisi, autorstwa podróżników Agnieszki i Michała Ciepły. Cały program wydarzeń związanych ze świętem książki dostępny jest pod adresem: https://mbp.katowice.pl/aktualnosci/1241-23-kwietnia-swiatowy-dzien-ksiazki-i-praw-autorskich-2021.
A może, w ramach świętowania dnia książki, napiszecie hasła reklamujące czytanie lub ulubioną Waszą książkę. Może coś narysujecie? Gorąco zachęcam i czekam z ogromną ciekawością na Wasze prace.
Opracowała:
mgr Katarzyna Pawlikowska
Biblioteka Szkolna