Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich to uroczystość obchodzona w ponad 100 krajach na całym świecie! To święto książek, autorów, ilustratorów, wydawców, Czytelników i czytelnictwa. Tego dnia odbywa się mnóstwo wydarzeń związanych z czytaniem, spotkań z pisarzami, a dla wielbicieli książek księgarnie przygotowują rozmaite akcje promocyjne.
Pomysł organizacji święta zrodził się w Katalonii – w 1926 roku wystąpił z nim wydawca z Walencji, Vicente Clavel Andres. 23 kwietnia świętuje się w Katalonii bardzo uroczyście. To dzień jej patrona – Świętego Jerzego. Zgodnie z tradycją, tego dnia wręczano kobietom czerwone róże – symbol krwi smoka, którego pokonał Święty Jerzy. Z czasem kobiety też zaczęły dawać podarunki – były to właśnie książki. W Hiszpanii Dzień Książki to od 1930 roku oficjalne święto.
Data ta wybrana została jako symboliczna dla literatury światowej. W tym dniu, w roku 1616, zmarli Miguel de Cervantes, William Szekspir i historyk peruwiański Inca Garcilaso de la Vega (przy czym datę śmierci Szekspira podaje się według kalendarza juliańskiego, a pozostałych dwóch – według kalendarza gregoriańskiego).
W 1995 roku UNESCO ustanowiło Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich, a stało się to właśnie na wniosek rządu Hiszpanii.
W związku z rosnącym sukcesem Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich, UNESCO postanowiło stworzyć tytuł Światowej Stolicy Książki, który jako pierwsze miasto otrzymał Madryt. Kolejne wyróżnione miasta to Aleksandria, Delhi, Antwerpia, Montreal, Turyn, Bogota, Amsterdam, Bejrut, Lublana, Buenos Aires, Erywań, Bangkok, Port Harcourt, Inczon. 2016 rok należał do Wrocławia, kolejny 2017 rok do Konakry. W 2018 roku Światową Stolicą Książki były Ateny, w 2019 Szardża a w 2020 roku będzie Kuala Lumpur. Tytuł Światowej Stolicy Książki przyznawany jest co roku przez UNESCO jako wyróżnienie dla najlepszego przygotowanego przez dane miasto programu promującego książki i czytelnictwo.
W 2016 roku tytuł ten został przyznany miastu Wrocław. Tam zrodził się pomysł stworzenia Hymnu Książki. Ta inicjatywa to pomysł na połączenie Czytelników z całego świata tak, aby ani język, ani kultura nie były barierą utrudniającą wspólne działanie. Hymn ma znaczenie symboliczne i jest złożeniem hołdu książce.
Tekst hymnu, to wiersz „Włosek poety” autorstwa Tadeusza Różewicza. Autorem muzyki jest Jan Kanty Pawluśkiewicz, polski kompozytor muzyki poważnej i filmowej. Tekst utworu przetłumaczono na kilkadziesiąt języków.
23 kwietnia to nie tylko święto książek i czytelnictwa, ale też, jak sama nazwa wskazuje, dzień praw autorskich. Zarówno pisarze jak i wydawcy wiedzą, że bez nich rynek książki pewnie by nie istniał. Co to jest prawo autorskie? Zgodnie z definicją słownikową to „przepisy prawne określające uprawnienia przysługujące autorowi dzieła artystycznego, literackiego lub naukowego”. Oczywiście jest to duże uogólnienie i zagłębiając się w temat sprawa okazuje się bardziej skomplikowana. Na szczęście obecnie prawa autorskiego nie można utracić, chyba że właściciel dzieła dobrowolnie się go zrzeknie. I choć aktualnie większość utworów „z urzędu” jest chroniona prawami autorskimi od momentu powstania, to warto pamiętać o formalnościach, które w razie problemów mogą rozstrzygnąć ewentualne spory.
Na zakończenie proponuję obejrzeć krótki film, pokazujący jeden z pomysłów obchodzenia Światowego Dnia Książki we Wrocławiu przez księgarnię Gandalf.
https://www.youtube.com/watch?v=Ft6e7r-k4ks
A może, w ramach świętowania Dnia Książki, napiszecie hasła reklamujące czytanie lub ulubioną Waszą książkę. A może coś narysujecie? Gorąco zachęcam i czekam z ogromną ciekawością na Wasze prace.
Pozdrawiam wszystkich bardzo serdecznie,
Katarzyna Pawlikowska
Biblioteka Szkolna