„Nie musimy akceptować cudzych przekonań… ale musimy akceptować prawo innych do ich posiadania.”
„Jesień cudów” – Jodi Picoult
Dziś na całym świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Tolerancji, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 12 grudnia 1995 roku, z inicjatywy UNESCO. Data nie jest przypadkowa. 16 listopada 1995 roku państwa członkowskie UNESCO przyjęły Deklarację na Temat Zasad Tolerancji oraz Plan Działań.
Promocja tolerancji i poszanowania ma istotne znaczenie w tworzeniu atmosfery sprzyjającej akceptowaniu odmienności kulturowej. Artykuł I „Deklaracji Zasad Tolerancji” brzmi:
„Tolerancja to szacunek, akceptacja i uznanie bogactwa różnorodności kultur na świecie, naszych form wyrazu i sposobów na bycie człowiekiem. Sprzyja jej wiedza, otwartość, komunikowanie się oraz wolność słowa, sumienia i wiary. Tolerancja jest harmonią w różnorodności. To nie tylko moralny obowiązek, ale także prawny i polityczny warunek. Tolerancja – wartość, która czyni możliwym pokój – przyczynia się do zastąpienia kultury wojny kulturą pokoju”.
W „Deklaracji Zasad Tolerancji” państwa członkowskie zdefiniowały pojęcie tolerancji. Według jej zapisów, tolerancja to respektowanie cudzych praw i cudzej własności, uznanie i akceptacja różnic indywidualnych, umiejętność słuchania, komunikowania się i rozumienia innych, docenianie rozmaitości kultur, otwarcie na cudze myśli i filozofię, ciekawość i nie odrzucanie nieznanego, uznanie, że nikt nie ma monopolu na prawdę. W Deklaracji UNESCO, państwa członkowskie podkreślają nie tylko konieczność walki z nietolerancją i rasizmem, lecz również znaczenie różnorodności kulturowej.
Obchody Dnia Tolerancji mają na celu znalezienie głębszych przyczyn nietolerancji, zmobilizowanie opinii publicznej na rzecz tolerancji i informowania jej o niebezpieczeństwach związanych z objawami nietolerancji, wypracowanie praktycznych wskazówek dla rządów, naukowców i instytucji publicznych, w celu umożliwienia im znalezienia rozwiązań.
Pamiętajmy, że tolerancja to postawa społeczna i osobista odznaczająca się poszanowaniem poglądów, zachowań i cech innych ludzi, a także ich samych. Tego dnia warto zastanowić się nad własną postawą w odniesieniu do ludzi, z którymi współżyjemy.
Na zakończenie, zacytuję jeszcze słowa Alberta Einsteina:
„Mógłbym powiedzieć, analogicznie, że tolerancja jest uprzejmym uznaniem cech, poglądów i działań innych osób, które są obce naszym własnym zwyczajom, wierzeniom i upodobaniom. W ten sposób bycie tolerancyjnym nie oznacza obojętności wobec działań i uczuć innych. Musi też istnieć zrozumienie i empatia.”
Opracowała mgr Katarzyna Pawlikowska